بررسی تمامی نسخه های اندروید؛ از اندروید 1 تا اندروید 11

سیستم عامل اندروید از ابتدای عرضه خود، دارای فراز و نشیب هایی بوده و راه طولانی را طی کرده تا به این مرحله و جایگاه برسد! اندروید بار ها و بارها از نظر بصری، کیفیت و عملکردی تغییر کرده است. اندروید همانطور که می‌دانید یک سیستم عامل موبایل است که توسط شرکت گوگل طراحی و توسعه یافته است. البته الان این سیستم عامل فقط در گوشی ها استفاده نمی‌شود و در وسایل دیگری مانند تلویزیون های هوشمند هم از سیستم عامل اندروید استفاده می‌گردد.

اولین نسخه اندروید در 23 دسامبر سال 2008 میلادی معرفی شد. اولین شرکتی که از سیستم عامل اندروید بر روی گوشی های خود استفاده کرد، شرکت HTC ( اچ تی سی) بود. اندروید همچنان در حال توسعه یافتن است و از سال 2017 بیش از 2 میلیارد کاربر داشته. گوگل از سال 200 تا کنون نسخه های متفاوتی از اندروید را معرفی کرده که در هر کدام از آنها تحولاتی اساسی را می‌توانید احساس نمایید.

در این مقاله قصد داریم نکات مهم هر نسخه اندروید، از اندروید 1 تا اندروید 11 را بررسی نماییم؛ با ما همراه باشید.

اندروید 1 تا اندروید 1.1 : روزهای اولیه زندگی اندروید

اندروید برای اولین بار به طور رسمی با عنوان اندروید یک در سال 2008 به بازار آمد. این نسخه قدیمی حتی یک نام زیبا هم نداشت! نام مستعار اندروید یک، آلفا بود که با توجه به نام های نسخه های بعدی، غیر جذاب است. در زمان معرفی اندروید یک همه چیز ابتدایی بود. مجموعه ای از برنامه های گوگل از قبیل maps ، youtube ، Gmail و برنامه های دیگری مانند تقویم به صورت پیش فرض بر روی این نسخه نصب بودند. در تاریخ 9 فوریه 2009 نیز نسخه بروز شده اندروید 1 یا همان اندروید 1.1 معرفی شد. اندروید 1.1 یا همان اندروید بتا، تقریبا تغییرات فاحشی با اندروید 1 نداشت. باید توجه داشته باشید که این نسخه های بسیار قدیمی به هیچ عنوان امکانات اندروید های جدید تر را نداشتند. برای مثال برنامه های پیش فرض این نسخه از اندروید قابلیت بروزرسانی نداشتند.

اندروید 1.5 : کیک فنجانی 

با انتشار اندروید 1.5 در سال 2009، سنت نامگذاری اندروید هم آغاز شد. اندروید 1.5 موسوم به کیک فنجانی بود که کمی جالب و شاید نامربوط به نظر می‌رسید. بعد از این نسخه، بقیه نسخه های اندروید نیز، نام هایی از این قبیل داشتند. کیک فنجانی قابلیت های جدید زیادی را ارائه می‌دهد و البته مشکلات زیادی را نیز اصلاح کرده بود. از مهم ترین آنها می‌توان ایجاد به کیبورد (صفحه کلید) روی صفحه نمایش گوشی اشاره کرد. با توجه به این قابلیت دیگر نیازی به صفحه کلید فیزیکی روی گوشی نبود. اتفاقا در آن زمان گوشی های دکمه ای باید جای خود را به گوشی های لمسی می‌دادند که برای این موضوع اندروید 1.5 کمک شایانی کرد.

همچنین اندروید 1.5، ویجت یا ابزارک هایی برای شخصی سازی گوشی ارائه می‌داد که در زمان خودش نوعی خلاقیت محسوب می‌شد. همچنین در این نسخه اندروید بود که امکان فیلم برداری با استفاده از دوربین گوشی فراهم شد. از دیگر قابلیت های جدید کیک فنجانی می‌توان به اتصال خودکار بلوتوث به دستگاه های دیگر اشاره کرد.

اندروید 1.6 : دونات 

نسخه 1.6 اندروید یا همان دونات در پاییز سال 2009 عرضه شد. نسخه دونات تغییرات جالبی را ارائه می‌داد، برای مثال این نسخه به مخاطبین اجازه تنظیم کیفیت و اندازه صفحه را می‌داد. این قابلیت یکی از مهم ترین قابلیت های اضافه شده به نسخه اندروید 1.6 بود که در نسخه های بعدی نیز مورد توجه قرار گرفت. یکی دیگر از نکات مهم درباره اندروید 1.6 اضافه شدن شبکه CDMA است. CDMA در واقع یک روش برای دستیابی به کانال های مشخص شده برای استفاده از رادیو و تلویزیون است. CDMA استاندارد خاصی را برای استفاده از سیم کارت ارائه می‌دهد و هر اپراتوری ممکن است این روش یا روش دیگری را برای ارائه خدمات خود انتخاب نماید. شاید اضافه شدن CDMA را بتوان یکی از عوامل محبوبیت بیشتر اندروید در برخی کشور ها دانست.

اندروید 2.0 تا اندروید 2.1 : شیرینی خامه ای 

در سال های اولیه زندگی اندروید، سرعت عرضه آن بسیار زیاد بود؛ به طوری که تنها دو هفته بعد از معرفی اندروید 1.6 یا همان اندروید دونات، نسخه جدید اندروید ارائه شد. در این نسخه اندروید مخاطبین بیشتری به سمت اندروید جذب شدند و به لطف کیفیت خوب اندروید و قابلیت های خوب آن، مردم بیشتری از وجود این سیستم عامل آگاه شدند.

در نسخه شیرینی خامه ای علاوه بر اینکه سرعت سخت افزاری افزایش یافته بود، رابط کاربری نیز تغییر یافته بود. در این نسخه پس زمینه متحرک به اندروید اضافه شده بود که در زمان خودش خلاقیت بزرگی محسوب می‌شد. ویژگی چند لمسی (multi touch)، افزوده شدن امکان فلاش برای دوربین و پشتیبانی از رزولوشن های بیشتر برای صفحه نمایش از قابلیت های مهم دیگر این نسخه از اندروید است.

در این نسخه اندروید، برای اولین بار شاهد قابلیت تبدیل گفتار به متن بودیم. در واقع می‌توان گفت بعد از این موضوع، اپل و گوگل وارد یک جنگ و رقابت واقعی با یکدیگر شدند. البته این رقابت چندین سال است که در جریان است و مدام در حال شدیدتر شدن است. البته هنوز شاید نتوان برنده نهایی این جنگ را معرفی کرد!

اندروید 2.2 : ماست یخ زده

تنها 4 ماه بعد از معرفی اندروید 2.1، گوگل نسخه جدید اندروید یعنی اندروید 2.2 با نام ماست بستنی را عرضه کرد. در این نسخه بیشتر تمرکز گوگل بر روی بهبود عملکرد این سیستم عامل بوده است به طوری که در ماست یخ زده سرعت عملکرد سیستم 2 تا 5 برابر سریعتر از نسخه شیرینی خامه ای بود. از دیگر قابلیت های این نسخه می‌توان به شماره گیری صوتی و امکان انتقال لیست مخاطبین از طریق بلوتوث اشاره کرد. همچنین در این نسخه این امکان به وجود آمد که شما بتوانید برنامه های کاربردی خودتان را بر روی حافظه جانبی نصب نمایید و آنها را بر روی گوشی خود اجرا نمایید. سرعت استفاده از رابط کاربری نیز به مراتب بهتر از نسخه های قبلی بود. پس به نوعی می‌توان گفت در این نسخه تمرکز اصلی گوگل، بر روی بهبود سرعت سیستم بوده است.

اندروید 2.3 : شیرینی زنجبیلی

اولین هویت بصری واقعی اندروید با معرفی نسخه 2.3 یا همان شیرینی زنجبیلی در سال 2010 آغاز شد. مدت زیادی است که رنگ سبز بخش جدایی ناپذیر اندروید شده است. در واقع با معرفی این نسخه بود که رنگ سیاه و سبز در رابط کاربری اندروید نفوذ کرد. البته فقط رنگ رابط کاربری نبود که تغییر کرده بود. بلکه به طور کلی رابط کاربری اندروید 2.3 ساده تر و آسان تر از نسخه های قبلی اندروید طراحی شده بود. شاید باورش برای شما سخت باشد اما در این نسخه فناوری NFC پشتیبانی می‌شد. این در حالی است که با گذشت سال ها از عرضه این نسخه از اندروید، هنوز فناوری NFC چندان وارد زندگی مردم نشده است.

اندروید دائما در حال ارتقا بوده، در همین نسخه نیز مانند نسخه های قبلی شاهد بهتر شدن کیفیت سیستم عامل و بیشتر شدن قابلیت ها بوده ایم. برای مثال این نسخه از صفحه نمایش بزرگتر و رزولوشن های بیشتری نسبت به نسخه های قبلی پشتیبانی می‌کرد.

اندروید 3.0 تا 3.2 : کندوی عسل 

سال 2011 برای اندروید سال عجیبی به نظر می‌رسید. نسخه 3 اندروید یا همان کندوی عسل صرفا برای تبلت ها معرفی شده بود. این نسخه از اندروید، به نمایش هر چه بیشتر صفحه نمایش تاکید داشت. در واقع هدف گوگل از عرضه این نسخه از اندروید، ارائه یک رابط کاربری مخصوص برای تبلت ها بود. البته مفهوم رابط کاربری مخصوص اندروید، مدت زیادی دوام نیاورد ولی می‌توان گفت که این نسخه اندروید راه را برای نسخه های اندروید بعدی هموارتر کرد. در این نسخه برای اولین بار دکمه های زیر صفحه نمایش، به صفحه نمایش منتقل شدند و دیگری نیازی به وجود دکمه ها فیزیکی در زیر گوشی نبود. همچنین در این نسخه ای اندروید، قابلیت لیست برنامه ها اخیر اضافه شد که تحول مهمی در زمان خودش محسوب می‌شد.

اندروید 4.0 : بستنی حصیری

نسخه 4.0 اندروید نیز در سال 2011 معرفی شد. نسخه 4.0 یا بستنی حصیری تلاش کرد تا مشکلات مربوط به نسخه کندوی عسل را حل کند و رابط کاربری مشترکی برای تلفن همراه و تبلت اتخاذ کند. اندروید 4.0 برای اولین بار بر روی گلکسی نکسوس معرفی شد که محصول مشترک گوگل و سامسونگ بود. نسخه بستنی حصیری  پلی میان اندروید های قدیمی و جدید تلقی می‌شود و با این نسخه ما وارد دوران طراحی مدرن شدیم. 

در این نسخه امکان استفاده از دکمه های مجازی موجود در صفحه نمایش به جای استفاده از دکمه های فیزیکی در زیر گوشی فراهم شد. همچنین در بستنی حصیری ، جهت راحت تر شدن کار، برای ارسال فایلی درون یک پوشه فقط کافی بود آن را نگه دارید و به سمت پوشه مد نظر بکشید و آن را رها کنید! البته این تمام ماجرا نیست و تغییراتی مهم دیگری نیز در جزئیات این سیستم عامل محبوب اعمال شده بود.

اندروید 4.1 تا 4.3 : آبنبات ژله ای 

بعد از نسخه های تاثیرگذار اندروید، نوبت به اندروید 4.1 رسید تا با رابط کاربری نرم و روان خود، مخاطبین را جذب خود کند. در آبنبات ژله ای جستجوی صوتی توسعه یافت و در کل فرآیند جستجو کردن سریعتر و بهتر شد. تبلت نکسوس وی به عنوان اولین دستگاه مجهز به این اندروید وارد بازار شد. نسخه 4.2 اندروید هم به عنوان طعم دیگری از آبنبات ژله ای معرفی شد. اندروید 4.2 برای اولین بار بر روی گوشی نکسوس 4 شرکت ال جی و تبلت نکسوس 10 شرکت سامسونگ عرضه شد. در واقع مطابق روند توسعه نسخه های قبلی، این نسخه نیز با هدف ارتقا و بهبود رابط کاربری ساخته شد. 

اندروید 4.4 : شکلات کیت کت 

در اواخر سال 2013 اندروید وارد دوران مدرن تری شد. رنگ های سبز و سیاه و آبی که در رابط کاربری استفاده شده بودند، کنار گذاشته شدند و جای خود با به رنگ های روشن تر دادند. ترکیب رنگ جدید به کار رفته در شکلات کیت کت، ظاهر مدرن تری به گوشی ها می‌داد. البته نام این نسخه کمی جنبه تبلیغاتی هم داشته؛ گوگل با نامگذاری این نسخه به اسم شکلات کیت کت به نوعی برای این شرکت شکلات سازی تبلیغ کرده و در ازای این تبلیغ، نام گوگل نیز بر روی محصولات این کارخانه درج شد. 

این نسخه از اندروید نیز تغییرات مهمی داشته، از جمله تغییرات اندروید 4.4 می‌توان به اضافه شدن ok google، قابلیت مدیریت مصرف داده تلفن همراه، انتخاب پیشرفته فایل ها، دسترسی آسان تر به کل حافظه و بهبود آلارم و هشدار اشاره کرد. 

اندروید 5.0 و اندروید 5.1 : آبنبات چوبی

در نسخه 5.0 اندروید، گوگل اساسا سیستم عامل اندروید را مجددا ابداع کرد! در پاییز 2014 اندروید 5.0 معرفی شد و استاندارد های امروزی اندروید را ارائه داد که ظاهر کاملا جدیدی را در اندروید ایجاد نمود. نوار اعلانات در این نسخه به کلی تغییر کرد و قابلیت هایی مانند پیش بینی زمان اتمام شارژ باتری به آبنبات چوبی اضافه شد.

آبنبات چوبی تغییراتی خیلی زیادی داشته که می‌توان به اضافه شدن قابلیت های جدید به دوربین، کنترل صوتی از طریق ok google، پشتیبانی از دو سیمکارت به طور پیش فرض، افزایش رزولوشن تصویر گوشی، جستجوی صوتی گوگل و اضافه شدن حالت اولویت دار برای مدیریت بهتر اعلانات اشاره کرد. البته این تغییرات زیاد دردسرهایی هم به همراه داشتند که در نسخه های بعدی اندروید حل شدند. 

اندروید 6.0 : مارشمالو (پف نبات) 

اندروید 6 در سال 2015 توسط گوگل معرفی شد. تغییرات نسخه مارشمالو جزئی بود و به همین دلیل گوگل تا پایان سال میلادی، بدون هیچ سر و صدایی این نسخه را از خط مقدم عقب نشاند. مهم ترین تغییر این نسخه هوشمند تر شدن محیط اندروید و اضافه شدن ویژگی ای به اسم جستجوی صفحه بود. Now on Tap یا همان جستجوی صفحه، قابلیت جدیدی بود که اتفاقا پتانسیل های خوبی هم داشت اما گوگل از آن به نحو احسن استفاده نکرد. در این نسخه سنسور اثر انگشت می‌توانست بر روی صفحه نمایش تعبیه شود. همچنین در بخش تنظیمات نیز در این نسخه تغییراتی ایجاد شد. برای مثال علاوه بر اینکه تنظیمات ساده تر و روان تر شد، امکاناتی از قبیل مدیریت مجوز های داده شده به اپلیکیشن ها نیز به تنظیمات گوشی اضافه شده بود.

اندروید 7.0 و 7.1 : نوقا 

در نسخه 7 اندروید که در ماه اوت سال 2016 معرفی شد، گوگل سعی کرده بود تا مشکلات نسخه قبلی را برطرف کند. علاوه بر این اضافه شدن امکان تقسیم صفحه نمایش یکی از مهم ترین ویژگی های نسخه نوقا بود. در این حالت شما می‌توانید به طور همزمان از دو اپلیکیشن استفاده کنید. البته در کنار تغییرات اصلی تغییرات جزئی ای مانند دسته بندی اعلان ها، طراحی جدید بخش تنظیمات سریع و افزوده حالت شبانه نیز در نوقا افزوده شد. 

یکی دیگر از ویژگی های مهم این نسخه، اضافه شدن دستیار صوتی هوشمند google assistant است. این دستیار صوتی اکنون به یکی از مهم ترین ویژگی های اندروید تبدیل شده که روز به روز هم در حال توسعه است. گوگل برای دستیار صوتی هوشمند خود سرمایه گذاری های زیادی کرده، چرا که این دستیار اکنون در حال رقابت با دستیار صوتی اپل با نام سیری است. روز به روز دستیاران هوشمند قابلیت های جدیدتری پیدا می‌کنند و مردم هم بیشتر از آنها استفاده می‌کنند. هوشمند بودن این دستیاران حتی باعث شده تا بتوانند ساعت ها شما را سرگرم کنند. اگر می‌خواهید درباره رقابت دستیار صوتی گوگل و دستیار صوتی اپل یا همان سیری بیشتر بدانید، مقاله مای رند در این باره را بخوانید.

اندروید 8.0 و 8.1 : اورئو (Oreo) 

اندروید 8 در سال 2017 به طور رسمی معرفی و عرضه شد. نکات جالبی به این نسخه اندروید اضافه شده بود مانند گزینه تعویق اعلان، اعلانات رنگارنگ، امکان فیلمبرداری از صفحه نمایش گوشی و سریعتر روشن شدن گوشی. نسخه اورئو دارای قابلیت های قابل توجه دیگری نیز بود. یکی از اهداف مهم این نسخه، تمرکز بر روی هماهنگ سازی بیشتر اندروید و گوگل کروم بود تا کیفیت استفاده از کروم برای کاربران ارتقا یابد. بقیه تغییرات این نسخه، تغییرات جزئی محسوب می‌شوند که در رابط کاربری و ویجت ها و در بقیه قسمت های اندروید 8 دیده می‌شدند.

اندروید 9 : پای

اندروید 9 یا همان پای در سال 2018، به عنوان جدیدترین نسخه اندروید توسط گوگل ارائه شد. مهم ترین تغییر این نسخه از اندروید، حرکتی شدن دکمه های پایین صفحه است. بدین ترتیب کلید های سه گانه جای خود را به یک آیکون داده اند و فقط در صورت نیاز می‌توانید آنها را ظاهر نمایید. در پای از سیستم های هوشمند تری استفاده شده است برای مثال در این نسخه برای مدیریت مصرف باتری از هوش مصنوعی استفاده می‌شود. بدین ترتیب اگر برنامه ای مصرف باتری زیادی داشته باشد، گوشی به شما اعلام می‌کند و از شما اجازه می‌گیرد تا آن برنامه را متوقف کند. در این نسخه حریم خصوصی و امنیت گوشی نیز مورد توجه قرار گرفته است. برای مثال اگر یک اپلیکیشن بخواهد به تاریخچه تماس شما دسترسی پیدا کند، باید قبل از آن از شما مجوز لازم را بگیرد، در غیر این صورت اجازه استفاده از این اطلاعات را ندارد. 

اندروید 10 : کیو

در سال 2019 اندروید 10 یا کیو توسط گوگل معرفی و عرضه شد. اندروید 10 تنظیمات جدیدی را ارائه می‌دهد که از آنها می‌توان به مدیریت بهتر مجوز های داده شده به اپلیکیشن ها اشاره کرد. بدین ترتیب امنیت و حریم خصوصی شما ارتقا می‌یابد. اپلیکیشن هایی که می‌خواهند از داده های مکان مخاطبین استفاده کنند، حتما باید از طرف کاربر مجوز لازم را گرفته باشند.یکی از ویژگی های جالبی که در این نسخه به اندروید اضافه شده، امکان داشتن زیر نویس زنده است. به این ترتیب برای موسیقی، پادکست یا فیلمی که می‌بینید می‌توانید به طور همزمان زیر نویس پخش کنید. این ویژگی ابتدا در گوشی های پیکسل که توسط خود گوگل عرضه می‌شوند، استفاده شد و بعد از آن به مرور زمان به گوشی های بیشتری راه پیدا کرد.

اندروید 11 : جدید ترین نسخه اندروید

اندروید 11 که در سپتامبر سال 2020 معرفی شد، یک بروزرسانی کاملا قابل توجه در تاریخ اندروید به حساب می‌آید! مهم ترین تغییرات این نسخه از اندروید حول مسائل مربوط به امنیت و حریم خصوصی است. در این نسخه اپلیکیشن ها باید مجوز های بیشتری از کاربران بگیرند که شامل اطلاعات مربوط به مکان، فعال بودن دوربین، میکروفون و موارد دیگری است. برای برقراری امنیت بیشتر، اگر کاربر از برنامه ای به مدت چند ماه استفاده نکند، گوشی به صورت خودکار تمامی مجوز های مربوط به آن برنامه را لغو خواهد کرد مگر اینکه خود کاربر تصمیم بگیرد دوباره مجوز های لازم را به آن برنامه بدهد.

علاوه بر این، اندروید 11 به برنامه ها اجازه نمی‌دهد تا از وجود برنامه های دیگر نصب شده روی گوشی شما مطلع شود. این امکان قبلا وجود داشت و برنامه ها می‌توانستند از برنامه های دیگر شما مطلع شوند! این محدودیت برای اپلیکیشن ها می‌تواند امنیت کاربران اندروید را ارتقا دهد. 

اندروید 11 هم مانند نسخه های قبلی دارای ویژگی های جدیدی است. یکی از تغییراتی که ممکن است مشکلات شما را نی حل کند اضافه شدن گزینه تنظیم میزان حساسیت به لمس است. این گزینه به شما این امکان را می‌دهد تا میزان حساسیت به لمس را به میزان دلخواه خودتان تنظیم کنید. قابلیت دیگری که به این نسخه اضافه شده این است که با روشن کردن حالت هواپیما، بلوتوث غیر فعال نمی‌شود. اندروید 11 ابتدا برای گوشی های پیکسل که تولید خود شرکت گوگل است، عرضه خواهد شد سپس سراغ بقیه شرکت ها می‌رود.

اگر می‌خواهید با اندروید 11 بیشتر آشنا شوید و بدانید که اندروید 11 برای چه گوشی هایی عرضه خواهند شد مقاله مای رند در این باره را بخوانید!

سیستم عامل اندروید از ابتدای معرفی تا به امروز با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم کرده است. همین موضوع توانسته اندروید را به محبوب ترین سیستم عامل گوشی تبدیل کند. احتمالا شما هم تجربه استفاده از اندروید را داشته اید.

به نظر شما چه ویژگی های جدیدی باید به اندروید اضافه شود یا چه ویژگی هایی باید ارتقا یابند؟